Przebudzony umysł, Dopóki mamy twarze, Problem cierpienia, Smutek, Cuda...

C. S. Lewisa znamy głównie z cyklu jego słynnych powieści pt.:"Opowieści z Narnii", niektórym znana jest także książka "Listy starego diabla do młodego". Tymczasem C. S. Lewis jest autorem wielu innych pozycji, które uznane są za arcydzieła. "Przebudzony umysł", "Dopóki mamy twarze", "Zaskoczony radością", "Smutek", "Problem cierpienia", "Cuda" - to tylko niektóre z nich.

C. S. Lewis - angielski pisarz, historyk, filozof i teolog. Pochodził z rodziny anglikańskiej, ale w młodości stał się ateistą. Jego powrót do chrześcijaństwa dokonał się pod wpływem przyjaźni z Tolkienem i lektury Chestertona. Jest jednym z największych chrześcijańskich myślicieli swoich czasów, przekonany, że jego wiara oparta jest na logice; połowę życia poświęcił na jej zgłębianie. Pisał najróżniejsze książki, listy i eseje demonstrujące niezmienną rolę religii w swoim życiu. Poniżej krótka charakterystyka wybranych utworów.

(fot. gloria.24)

___________________________________

Opisy oraz zdjęcia książek pochodzą ze strony gloria24.pl

"Problem cierpienia"

Cierpienie dotyka każdego z nas: towarzyszy nam od dziecka, doznają go ludzie starzy. Wydaje się, że obok miłości jest najważniejszym tematem literatury. Z problemem bólu fizycznego, psychicznego i duchowego próbowały zmierzyć się najbardziej fundamentalne dzieła światowej kultury, nic więc dziwnego, że odważył się na to również C.S. Lewis. Życie jego literackich bohaterów, takich jak Aslan czy Orual, naznaczone było piętnem bólu i poświęcenia. Cierpienie to również bardzo intymne doświadczenie samego Lewisa – niespełna dwa i pół roku po ślubie stracił ukochaną żonę, Joy. Problem cierpienia to książka, która temat ten porusza w sposób kompleksowy. Lewis stara się opisać jedno z najsilniejszych przeżyć właściwych każdemu człowiekowi – cierpienie, którego przyczyną może być śmierć, odrzucenie, zdrada, ludzka złość, ale także choroba, doświadczenie czysto fizyczne. Problem cierpienia poszukuje także odpowiedzi na pytanie, dlaczego człowiek doświadcza bólu w świecie stworzonym przez dobrego Boga.
"W naszym cierpieniu Bóg krzyczy do nas; cierpienie to Jego megafon, który służy do obudzenia głuchego świata"

"Smutek" C. S. Lewisa jest uznawany za najlepszą książkę dla ludzi przeżywających utratę bliskiej osoby, żałobę i cierpienie. Lewis napisał ją po śmierci ukochanej żony, Joy Gresham, która odeszła po dwóch i pół roku walki z rakiem. Smutek jest książką do bólu szczerą i poruszającą. Pisany w formie dziennika bez dat jest relacją z kolejnych tygodni po odejściu ukochanej kobiety, pożegnaniem z nią, opowieścią o wyobcowaniu w środowisku przyjaciół, przygotowaniem na własną śmierć, rozpaczliwą próbą zaakceptowania Boskich wyroków. Autor stawia czytelnika przed najważniejszymi pytaniami w życiu: konfrontuje go z cierpieniem po utracie ukochanej osoby, z doświadczeniem śmierci, zwątpieniem. Jest to jednocześnie książka, która unika prostych odpowiedzi i potrafi w nadzwyczajny, empatyczny sposób przeżywać smutek i żałobę wraz z czytelnikiem. Nie popada w banały, lecz subtelnie kieruje w stronę nadziei i pocieszenia.
Na podstawie książki i wydarzeń z życia Lewisa, które ją zainspirowały, powstał wzruszający, wielokrotnie nagradzany film Richarda Attenborough "Cienista dolina" z Anthonym Hopkinsem i Debrą Winger.

"Przebudzony umysł" to zbiór myśli chrześcijańskich pochodzących z najróżniejszych dzieł tego wybitnego pisarza. Znajdziemy w nich odzwierciedlenie jego filozofii. Jest on antologią fragmentów najsłynniejszych dzieł Lewisa uszeregowanych według zagadnień, którym odpowiadają. Stanowią niezwykły zbiór mądrości .

„Niepokorna pogoń Lewisa za jasnością przekazu, jego wielka troska o moralność i charakterystyczne zabarwienie literatury mitem, fantastyką oraz symboliką dotyczącą raju ­– cechujące wszystkie jego prace ­– skupione są w tej książce niczym w soczewce” – fragment recenzji „The New York Times”.

"Dopóki mamy twarze" to niemal nieznane w Polsce arcydzieło C. S. Lewisa i jego ostatnia powieść, napisana dla dorosłych czytelników. Jest to historia miłości, opowieść o walce między rozumem a pierwotnymi siłami, o prawdzie i fałszu, wierze i złudzeniu. To ostatnie słowo jednego z ojców gatunku fantasy jest niewątpliwie wielką literaturą, a zarazem arcydziełem mistrza wyobraźni, powieścią o sensacyjnej akcji, pełną tajemniczości i grozy, historią przykuwająca od pierwszej do ostatniej strony.
Książkę można czytać jako wciągającą opowieść o mieszkańcach barbarzyńskiej krainy leżącej w cieniu Szarej Góry, ale także jako opowiedziany na nowo starożytny mit, wieloznaczną historię, która mówi o człowieku – istocie zależnej od swojej cielesności, mściwej i zazdrosnej, a jednocześnie tęskniącej do doskonałości i piękna. To także opowieść o problemie wiary – o tych, którzy uwierzyli i o wątpiących.

"Trylogia kosmiczna" to dzieło niezwykłe. Wizja wszechświata, jaką kreśli C.S. Lewis, zdumiewa odmiennością od wszystkich tych obrazów, do których nas przyzwyczaiła science fiction. Czy rację bytu ma idea, że "ludzkość, zniszczywszy środowisko naturalne macierzystej planety, musi za wszelką cenę rozprzestrzenić się po wszechświecie"? A może jest tak, że ludzie w swych wyobrażeniach o własnej wielkości zabrnęli już tak daleko, że w zasadzie sami skazali się na kosmiczną samotność? 

"Trylogia kosmiczna" to dzieło napisane z wielką pasją i przesycone wiarą, a przy tym budzące podziw sugestywnością opisów innych światów, psychologiczną wiarygodnością postaci i charakterystycznym dla C.S. Lewisa poczuciem humoru. Jest to pierwszy polski przekład pełnego tekstu oryginału.

"Zaskoczony radością"

C.S. Lewis napisał w życiu niejedną książkę, w której, posługując się sylwetkami swoich bohaterów, poszukiwał odpowiedzi na najważniejsze dla siebie pytania  – o naturę rzeczywistości, piękno, cierpienie czy wiarę. Jednak własną historię, z lekkością, która przywodzi na myśl jego najlepsze powieści, przedstawił w niezwykłej, pasjonującej autobiografii.
"Zaskoczony radością" to barwna opowieść o dzieciństwie i młodości pisarza. Portrety ojca, kolegów szkolnych i nauczycieli pozwalają wejść w świat Imperium Brytyjskiego czasów wiktoriańskich, w którym walczyły ze sobą pruderia z dekadencją, irlandzkość z angielskością, a także wiara z ogarniającym uniwersytety i salony ateizmem. Jednak głównym tematem Zaskoczonego radością jest utrata wiary przez pisarza i jego powrót do chrześcijaństwa. To opowieść o dylematach młodości, dojrzewaniu, wadzeniu się z Bogiem i odnajdywaniu na nowo „Radości”, jak Lewis nazwał swoją drogę poszukiwania wiary.

"Koniec człowieczeństwa",
C.S. Lewis już w latach 40. obserwował pojawienie się prądów myślowych, które w imię postępu i rozwoju zaprzeczają samej istocie człowieka; odrzucają to, co jest wpisane w ludzką naturę, a relatywizując wszystkie wartości, tworzą karykaturę człowieczeństwa. Czy zjawiska te dziś wygasły, czy przeciwnie, przybrały na sile? Ich odbicia możemy szukać nie w pismach filozoficznych, ale w szeroko rozpowszechnionym sposobie myślenia, dominujących ideologiach i współczesnym ustawodawstwie.
"Koniec człowieczeństwa", uznawany za jedną z najważniejszych - obok "Chrześcijaństwa po prostu" - książek C.S. Lewisa na temat etyki, to błyskotliwa i brawurowo napisana apologia uniwersalnego prawa moralnego. Wychodząc od problemu edukacji i odnosząc się do dziedzictwa różnych kultur, Lewis pokazuje, że istnieje jeden, wspólny i niezmienny kodeks moralny, który możemy odnaleźć zarówno w Biblii, jak pięknych wersach Eddy poetyckiej czy w zasadach Tao. Prawo moralne od zawsze wpisane jest w serce człowieka, a wszelkie próby sztucznego modyfikowania go, stwarzania "nowego człowieka" czy "pokonania ludzkiej natury" oznaczają walkę z samym człowieczeństwem.

"O modlitwie. Listy do Malkolma" to ostatnia ukończona przez Lewisa książka, wydana drukiem już po jego śmierci. Pomyślana jako zbiór osobistej korespondencji z przyjacielem, napisana została z myślą o ludziach pokroju samego autora - nawróconych na chrześcijaństwo w dorosłym życiu i potrzebujących wsparcia w codziennym praktykowaniu wiary. Miłośnicy Lewisa znajdą w tej książce echa jego licznych esejów, "Listów starego diabła do młodego", a nawet - w niemal lirycznych rozważaniach o zmartwychwstaniu - "Opowieści z Narnii". Charakterystyczny styl Lewisa, potrafiącego pisać prosto, obrazowo i z właściwym sobie poczuciem humoru nawet o najbardziej skomplikowanych kwestiach wiary, sprawia, że książka ta - by użyć jego własnych słów - stanowi kolejną "plamę Bożego światła w lesie naszego doświadczenia". Dzięki "Listom do Malkolma" obcujemy z Lewisem takim, jakim znali go przyjaciele wędrujący z nim razem przez zielone okolice Oxfordu i Cambridge albo uczestniczący w niekończących się dyskusjach nad kuflem piwa.

"Chrześcijaństwo po prostu"

Podczas ostatniej wojny światowej BBC przeprowadziło z C.S. Lewisem cykl rozmów o wierze chrześcijańskiej. W rezultacie powstała z tego książka dla tych, którzy chcą wierzyć, ale przeszkadza im w tym intelekt. Autor posiada niezwykły talent do logicznego wyjaśniania kontrowersyjnych kwestii, prostego ujmowania skomplikowanych zagadnień. Porusza problemy od dawna sprawiające kłopot wnikliwym i krytycznym wyznawcom religii, jak i tym, którzy przekonać się do wiary nie potrafią ze względu na jej swoiste "sprzeczności", jak na przykład kwestię zła i tzw. Boskiego przyzwolenia na nie. Jest to wspaniała lektura, która może stać się pasjonującą przygodą zarówno intelektualną, jak i duchową - dla wierzących i nie wierzących, dla chrześcijan i niechrześcijan.

"Cuda" to książka będąca pełną wewnętrznego żaru polemiką z poglądami współczesnych pisarzowi myślicieli, którzy kwestionowali prawdziwość cudów w ogóle. Najważniejszym cudem uznanym przez chrześcijaństwo jest Wcielenie. Wszystkie pozostałe cuda albo nas na to przygotowują, albo na nie wskazują, albo z niego wynikają - to kluczowa teza "Cudów".

C.S. Lewis w sposób barwny, korzystając z metafor i paradoksów, analizuje rolę cudów w świecie. Ze znawstwem pisze o ich cechach, dostarczając materiału do przemyśleń współczesnemu, często zagubionemu w codzienności człowiekowi.

W "Listach starego diabła do młodego" "piekielna ekscelencja", podsekretarz stanu w piekle, wymienia urzędowe listy ze swoim podwładnym, bratankiem, młodszym diabłem, który ma okazać swoje zdolności w służbie kusicielskiej. Za tym humorem, dowcipem, elegancją, za tą dociekliwością i przewrotnością kryją się ważne przesłania i pytania. Najważniejsze z nich to pytanie o rolę i miejsce zła w świecie stworzonym przez Boga.

C.S. Lewis zaprasza czytelników do nietypowej lektury jednej z najpiękniejszych ksiąg Pisma Świętego. "Rozważania o Psalmach" to z jednej strony świadectwo wnikliwych studiów biblistycznych, a z drugiej niekłamanej fascynacji językiem i obrazowaniem Starego Testamentu. Porządkując swoje wrażenia – „trudności” i „olśnienia” – zgodnie z wybranymi przez siebie tematami (natura, śmierć, złorzeczenia, oczarowanie w Psalmach), Lewis dotyka w swojej interpretacji wielu kwestii, z którymi zwykle zmaga się czytelnik Księgi Psalmów. Odkrywając wraz z autorem surowe piękno języka Psalmów, wkraczamy także w rzeczywistość, w której wzrastał sam Chrystus. Równocześnie myśl Lewisa często prowadzi nas do zaskakującego wniosku, że poezja spisana w czasach króla Dawida ma nieoczekiwanie wiele wspólnego z naszym doświadczeniem i współczesnym światem.
Precyzja i trafność myśli, niewymuszona lekkość stylu oraz oryginalne, często bardzo osobiste przemyślenia i intuicje sprawiają, że poRozważania o Psalmach mogą sięgnąć zarówno znawcy tematu, jak i ci, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z Biblią. Czytelnicy Lewisa znajdą również i w tej książce to, co decyduje o wyjątkowości jego pisarstwa – osobiste doświadczenie, które sprawia, że autor Smutku i Zaskoczonego radością jest wielu czytelnikom tak bliski. 

"Brzemię chwały" to książka, która stanowi wybór dokonany wśród zbyt licznych moich wystąpień, do których zostałem namówiony pod koniec wojny i w latach bezpośrednio po niej. Wszystkie odbyły się na osobiste prośby, dla określonych słuchaczy i bez zamiaru późniejszej publikacji.

"Opowieści z Narni"

Komplet siedmiu przepięknych książek opowiadających historię czwórki dzieci, które przeżywają niezwykłe przygody w pełnym uroku i niezwykłych tajemnic świecie Narnii. Pewnego razu Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja weszli do starej szafy. Nagle znaleźli się w Narnii, świecie lwa Aslana - "kraju widzialnych najad, faunów i satyrów, karłów i olbrzymów, centaurów i różnych zwierząt".
I tak rozpoczęła się przygoda, którą wymyślił pewien profesor uniwersytetu w Cambridge, zainspirowany obrazem fauna idącego przez zaśnieżony las z parasolem i paczkami. Obowiązkowa lektura młodych czytelników, która stała się źródłem inspiracji dla wielu współczesnych autorów i na stałe weszła do kanonu literatury dziecięcej.  Książka w znakomitym tłumaczeniu Andrzeja Polkowskiego. Tom 1-7: Lew, czarownica i stara szafa, Książę Kaspian, Podróż "Wędrowca do świtu", Srebrne krzesło, Koń i jego chłopiec, Siostrzeniec czarodzieja, Ostatnia bitwa.